Για ένα πλαίσιο αφερεγγυότητας

Επιτέλους, μετά από έξι μήνες εργασίας και προσπάθειας η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε τα έξι νομοσχέδια του πλαισίου αφερεγγυότητας μέσα σε ένα πρωτοφανές παρασκήνιο.

Δεν παραβλέπω τη βελτίωση των νομοσχεδίων του πλαισίου που έγινε κυρίως από τις επιτροπές Οικονομικών και Εσωτερικών αλλά και πιο πριν από την ομάδα έργου και την επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Ούτε μειώνω τη σημασία των τροπολογιών που εγκρίθηκαν μετά την παρασκηνιακή σύγκλιση ΕΔΕΚ, ΔΗΚΟ, ΔΗΣΥ. Όμως είμαι υποχρεωμένος να διαπιστώσω ότι το πλαίσιο συνεχίζει να εμπεριέχει επικίνδυνες παγίδες για τους δανειολήπτες και τους εγγυητές.

Οι Οικολόγοι όπως δεσμεύτηκαν ψήφισαν όλες τις προτάσεις νόμου και τις τροπολογίες που αποσκοπούσαν να βελτιώσουν την κατάσταση υπέρ των δανειοληπτών έναντι της επιθετικής πολιτικής των τραπεζών.

Δυστυχώς δεν βελτιώθηκε σε κρίσιμο βαθμό από τις τροπολογίες το συνολικό πλαίσιο αφερεγγυότητας και έτσι αναγκαστήκαμε με βαριά καρδιά να καταψηφίσουμε τα νομοσχέδια. Και λέω με βαριά καρδιά γιατί αναγνωρίζουμε ότι χρειαζόμαστε ένα πλαίσιο αφερεγγυότητας επειδή δυστυχώς το Σεπτέμβρη η Βουλή (ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΥΡΩΚΟ) ψήφισε ένα άδικο, εγκληματικό και επικίνδυνο νόμο για τις εκποιήσεις ακινήτων.

Κάποιες από τις τροπολογίες των Οικολόγων που είχαμε θέσει όρο να ικανοποιηθούν ώστε να ψηφίσουμε τα νομοσχέδια ήταν:

α) Ό,τι αφορά  τις καταχρηστικές ρήτρες, παρά το γεγονός ότι πετύχαμε να περιληφθεί πρόνοια σε επίπεδο απόφασης δικαστηρίου εμείς θεωρούμε  ότι από την αρχή ο σύμβουλος αφερεγγυότητας ή ο εξεταστής πρέπει να έχουν υποχρέωση να αφαιρούν από το οφειλόμενο ποσό τις καταχρηστικές ρήτρες. Διευκρινίζω πως ως έχει σήμερα το νομοσχέδιο ο πιστωτής (δηλαδή η Τράπεζα) μπορεί σε επίπεδο Δικαστηρίου να αμφισβητήσει τις καταχρηστικές ρήτρες, και το δικαστήριο να αποφασίσει διαφορετικά, που σημαίνει ότι τελικά οι καταχρηστικές ρήτρες πιθανόν να επιβαρύνουν το δάνειο και τον οφειλέτη.

β) Η άλλη τροπολογία, που κρίνεται από τους Οικολόγους ύψιστης σημασίας αφορά τα δάνεια σε ξένο συνάλλαγμα. Παρατηρώ ότι το θέμα άνοιξε η ίδια η Κυβέρνηση με πρόνοια που περιείχε το αρχικό νομοσχέδιο και η Βουλή όφειλε να ξεκαθαρίσει μια και καλή αυτό το θέμα και να καθορίσει ως ισοτιμία για τα δάνεια σε ξένο νόμισμα αυτή που ίσχυε κατά τη χρονική στιγμή της υπογραφής της σύμβασης. Η Κυβέρνηση δεν μπορεί να μας πει ότι είναι αντισυνταγματική η τροπολογία αυτή αφού, ανάλογη πρόνοια υπήρχε στο αρχικό κυβερνητικό νομοσχέδιο (το οποίο έτυχε νομοτεχνικού ελέγχου από τη Νομική Υπηρεσία).

γ) Το τρίτο καίριο σημείο αφορά το υπόλοιπο του δανείου που θα καλείται να πληρώσει ο εγγυητής. Ο εγγυητής θα πρέπει να αναλαμβάνει το μέρος της αρχικής σύμβασης που δεν καλύπτεται από την αρχική εκτίμηση της αξίας της ενυπόθηκης περιουσίας. Δε γίνεται οι  εγγυητές που ήταν για χρόνια ανυποψίαστοι για την πορεία αποπληρωμής του δανείου από τον πρωτοφειλέτη να διαπιστώνουν ξαφνικά ότι το δάνειο πήγε στα ύψη, η αξία της ενυπόθηκης περιουσίας έχει πέσει στο μισό και η τράπεζα να απαιτεί τη διαφορά από τους εγγυητές. Η τροπολογία του ΔΗΚΟ που εγκρίθηκε την τελευταία στιγμή μετά την προφανή συμφωνία μεταξύ ΔΗΚΟ – ΔΗΣΥ και ΕΔΕΚ, δεν απαλλάσσει τους εγγυητές από τις υποχρεώσεις τους έναντι των τραπεζών και αφορά ένα μικρό μέρος αυτής της τεράστιας ομάδας πληθυσμού.

Δεν καταλαβαίνω γιατί κάποια κόμματα προσπαθούν  να παρουσιάσουν την πρόνοια αυτή ως σημαντικό στοιχείο βελτίωσης σε σχέση με το αρχικό νομοσχέδιο. Απλά η αρχική πρόταση της Κυβέρνησης ήταν εξωφρενικά απαράδεκτη και ορθά έχει τροποποιηθεί από τη Βουλή αλλά δεν έχει αποτραπεί η σοβαρή αδικία σε βάρος των εγγυητών.

Εν κατακλείδι, θα έλεγα ότι ο νόμος – πλέον – για την αφερεγγυότητα, πολύ λίγο θα βοηθήσει τους περισσότερους δανειολήπτες και εγγυητές. Και ο Θεός, βοηθός.