Το 2001 δεν ήμουν βουλευτής. Όμως την Κυριακή του Πάσχα, πρωί πρωί, βρέθηκα στο σπίτι ενός νέου επιστήμονα στην Έγκωμη. Ο λόγος πρωτότυπος για την εποχή, έμελλε να γίνει πασχαλινή συνήθεια τα επόμενα χρόνια.
Ο άνθρωπος αυτός, και η οικογένεια του είχαν ξενυχτήσει το βράδυ της Ανάστασης γιατί στο απέναντι πάρκο μια ομάδα νεαρών έστησε «πασχαλινό ρεβεγιόν». Κάλεσε αστυνομία, βρήκε το δήμαρχο, απειλήθηκαν επεισόδια. Το πάρκο στην οδό Περγάμου ξηλώθηκε για να γίνει το πασχαλινό πάρτι. Δεν έμεινε σχεδόν τίποτε. Μόνο αποκαΐδια, άδεια μπουκάλια, μπύρες και ουίσκι, απομεινάρια της σούβλας κλπ κλπ.
Τότε γράψαμε την πρώτη ανακοίνωση τύπου για τις λαμπρατζιές. Πολλοί – τότε – μας ειρωνεύτηκαν. «Τι θέλετε – έλεγε άρχοντας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης – να καταργήσουμε τις λαμπρατζιές;».
Από τότε προειδοποιούμε κάθε χρόνο τέτοια εποχή για τους κινδύνους που εγκυμονεί η νεοφανής συνήθεια να ανάβουν φωτιές σε πάρκα και ανοικτούς χώρους κατά την νύκτα της Ανάστασης (και πιο πριν ακόμα), με το πρόσχημα του εθίμου της «λαμπρατζιάς».
Κάθε χρόνο τονίζουμε ότι οι φωτιές αυτές, που δεν έχουν σχέση με τη διατήρηση του εθίμου, (στα χωριά στήνονταν λαμπρατζιές έξω από την εκκλησία) εξελίσσονται σε οργιώδη πάρτι, με σούβλες, κροτίδες, μπύρες και κατανάλωση όλων των ειδών οινοπνευματωδών ποτών και άλλων ουσιών μέχρι τις πρωινές ώρες. Πρόκειται δηλαδή για ένα αλλόκοτο και παράκαιρο πασχαλινό ρεβεγιόν, που καμία σχέση έχει με ότι θεωρείται – καλώς ή κακώς – πασχαλινό έθιμο.
Ιδιαίτερο προβληματισμό δημιουργούν τα περιστατικά εκκοπής δέντρων πολλά από τα οποία είναι και προστατευόμενα. Με μεγάλη μας λύπη και αγανάκτηση ενημερωνόμαστε καθημερινά ότι βάνδαλοι ξεριζώνουν αιωνόβια δέντρα ή αποκόβουν ανεξέλεγκτα δασικά δέντρα ή ελιές και χαρουπιές από γεωργική γη για να καούν στη πασχαλινή λαμπρατζιά. Φέτος μάθαμε για 20 αιωνόβιους ευκάλυπτους στο Επισκοπειό που «έπεσαν» στο βωμό της λαμπρατζιάς. Παρόμοιες καταγγελίες φτάνουν στα γραφεία των Οικολόγων καθημερινά και από άλλες περιοχές της Κύπρου π.χ. Ανάγυια, Δευτερά, Λακατάμια, Τραχώνι κλπ.
Απευθύναμε έκκληση προς τις τοπικές αρχές και τους ίδιους τους πολίτες να είναι σε εγρήγορση και να καταγγέλλουν παρόμοια φαινόμενα στην αστυνομία ούτως ώστε να επιτυγχάνεται έγκαιρη παρέμβαση και αποτροπή παρόμοιων βανδαλισμών.
Παρακαλέσαμε επίσης το Τμήμα Δασών να αναλάβει εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών για την τεράστια καταστροφή που προκαλείται στη φυσική κληρονομιά, η οποία αποτελείται από τα αιωνόβια δέντρα, τις δασικές συστάδες και τα άλλα προστατευόμενα δέντρα του τόπου μας, από τις παράνομες υλοτομήσεις λόγω «λαμπρατζιάς».
Καλέσαμε την αστυνομία να πυκνώσει τις περιπολίες της αυτές τις μέρες για να αποτρέψει την εκκοπή των δέντρων.
Πέρασαν χρόνια από τότε. Οι λαμπρατζιές έγιναν δημόσιος κίνδυνος. Άνθρωποι απειλούνται, αλληλοκατηγορούνται, τραυματίζονται. Προχθές θρηνήσαμε και τον πρώτο νεκρό. Έχουμε το πολιτικό θάρρος; Έστω και σε αυτό το μικρό θέμα ας πάρουμε μια σωστή απόφαση. Απόφαση που δεν θα αρέσει, αλλά θα είναι η σωστή. Ναι. Προτείνω να καταργήσουμε τις λαμπρατζιές. Τώρα, και μέχρι να σοβαρευτούμε. Μέχρι να σταματήσει αυτός ο ανελέητος πόλεμος. Διαφορετικά, θα θρηνήσουμε κι άλλα θύματα. Το έθιμο μπορεί να επανέλθει. Τα δέντρα που κόπηκαν, οι περιουσίες που καταστράφηκαν και ακόμα περισσότερο οι άνθρωποι που θα πεθάνουν, δεν επανέρχονται. Σκεφτείτε το.
Ας κάψουμε φέτος το έθιμο. Στην πυρά η λαμπρατζιά.
Γιώργος Περδίκης
Βουλευτής και Γενικός Γραμματέας
Κίνημα οικολόγων Περιβαλλοντιστών
Τετάρτη 23 Απριλίου 2008
Τετάρτη 9 Απριλίου 2008
Μάγισσες και χαρτορίχτρες
Είδατε το πρόβλημα με τον Κυπριακό καφέ; Όταν τον πίνουν οι Χριστόφιας – Ταλάτ έχει τον πολιτικό συμβολισμό του. Ο Πρόεδρος όταν αλληγορικά μίλησε για κυπριακό καφέ στη συνάντηση της 21ης Μαρτίου, κατέθεσε μια σαφή πολιτική προοπτική για τη λύση του Κυπριακού.
Πίσω από την επιτυχημένη – κατά την άποψη μου – πολιτική αλληγορία, έστειλε το μήνυμα: «Δεν χρειαζόμαστε ξένες εγγυήσεις, ξένα στρατεύματα, ξένες παρεμβάσεις». Η λύση αφορά τους κύπριους και σ’ αυτούς πρέπει να στηριχθεί. Έλληνες, Τούρκους και λοιπούς. Όχι στους παράνομους εποίκους, τους στρατοκράτες της Άγκυρας και τους Βρετανούς ιμπεριαλιστές.
Το πήγαινε – έλα των Τούρκων στρατηγών στην κατεχόμενη Κύπρο, είναι ενδεικτικό της ανησυχίας τους. Η «ευέλικτη» τακτική που ακολουθεί ο Πρόεδρος Χριστόφιας, μετέφερε το επίκεντρο της συζήτησης στις δικές τους ευθύνες. Προς το παρόν τουλάχιστον – όχι χωρίς κόστος – ξεχάστηκε η εξαιρετικά ζημιογόνος για την Κυπριακή πλευρά υπόθεση της «απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων». Τώρα όλοι περιμένουν εξελίξεις στο Κυπριακό.
Το άνοιγμα του οδοφράγματος της Λήδρας (αν και χρειάστηκε να γίνουν κάποιοι συμβιβασμοί) υπήρξε ιδιαίτερα βοηθητικό. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι στην κατάσταση που βρισκόμαστε ήταν το ελάχιστο κόστος για ότι κερδίσαμε. Αρκεί, να κεφαλοποιηθεί το θετικό κλίμα και να εξασκηθούν πραγματικές πιέσεις προς τους στρατιωτικούς. Από όλη αυτήν την ιστορία εάν πολύ σύντομα δεν οδηγηθούμε στην «απελευθέρωση» των Τουρκοκυπρίων από το κεφαλοκλείδωμα της Άγκυρας, τότε θα μας μείνει μόνο μια τρύπα στον τοίχο. Το τείχος δεν θα καταρρεύσει. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας θέλει να καταρρεύσει το τείχος. Όχι να ανοίγει τρύπες στο οδόφραγμα που το κάνουν πιο «ευάερον» και «φωτεινό».
Όταν λοιπόν ο Πρόεδρος Χριστόφιας μίλησε για Κυπριακό καφέ ξεκάθαρα εννοούσε την κατάργηση της κατοχής και της επικυριαρχίας της Τουρκίας (και της Βρετανίας λέω εγώ) επί της χώρας μας. Αντίθετα όταν οι κυρίες των δύο ηγετών ήπιαν τις προάλλες τον καφέ τους, περιορίστηκαν – κατά τις δηλώσεις της κας. Ταλάτ – να ψάξουν «φωτεινό παράθυρο για λαμπρό μέλλον» στο φλιτζάνι.
Το μέλλον της πατρίδας μας δεν μπορεί να αναζητείται σε μάγισσες και χαρτορίχτρες. Δεν είναι θέμα προφητείας ή μαγγανείας. Δεν λύνεται με μάγια το Κυπριακό, ούτε με τσαρλατανισμούς. Δεν υπάρχει περίπτωση με μάγισσες και χαρτορίχτρες να δούμε φωτεινό παράθυρο ή λαμπρό μέλλον, κυρία μου (που λέει και ο Λαζόπουλος). Οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να αποφασίσουν να συμπεριφερθούν ως Κύπριοι. Ο κ. Ταλάτ οφείλει να υιοθετήσει την στάση του ιδεολογικού ομοϊδεάτη του και να αποσείσει τις Τουρκικές εξαρτήσεις.
Με τολμηρές αποφάσεις – κυρία μου – μπορούμε μαζί να αναζητήσουμε το λαμπρό μας μέλλον. Η λύση του Κυπριακού δεν βρίσκεται στο πάτο του φλιτζανιού, βρίσκεται στις αποφάσεις μας κα. Ταλάτ.
Γιώργος Περδίκης
Πίσω από την επιτυχημένη – κατά την άποψη μου – πολιτική αλληγορία, έστειλε το μήνυμα: «Δεν χρειαζόμαστε ξένες εγγυήσεις, ξένα στρατεύματα, ξένες παρεμβάσεις». Η λύση αφορά τους κύπριους και σ’ αυτούς πρέπει να στηριχθεί. Έλληνες, Τούρκους και λοιπούς. Όχι στους παράνομους εποίκους, τους στρατοκράτες της Άγκυρας και τους Βρετανούς ιμπεριαλιστές.
Το πήγαινε – έλα των Τούρκων στρατηγών στην κατεχόμενη Κύπρο, είναι ενδεικτικό της ανησυχίας τους. Η «ευέλικτη» τακτική που ακολουθεί ο Πρόεδρος Χριστόφιας, μετέφερε το επίκεντρο της συζήτησης στις δικές τους ευθύνες. Προς το παρόν τουλάχιστον – όχι χωρίς κόστος – ξεχάστηκε η εξαιρετικά ζημιογόνος για την Κυπριακή πλευρά υπόθεση της «απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων». Τώρα όλοι περιμένουν εξελίξεις στο Κυπριακό.
Το άνοιγμα του οδοφράγματος της Λήδρας (αν και χρειάστηκε να γίνουν κάποιοι συμβιβασμοί) υπήρξε ιδιαίτερα βοηθητικό. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι στην κατάσταση που βρισκόμαστε ήταν το ελάχιστο κόστος για ότι κερδίσαμε. Αρκεί, να κεφαλοποιηθεί το θετικό κλίμα και να εξασκηθούν πραγματικές πιέσεις προς τους στρατιωτικούς. Από όλη αυτήν την ιστορία εάν πολύ σύντομα δεν οδηγηθούμε στην «απελευθέρωση» των Τουρκοκυπρίων από το κεφαλοκλείδωμα της Άγκυρας, τότε θα μας μείνει μόνο μια τρύπα στον τοίχο. Το τείχος δεν θα καταρρεύσει. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας θέλει να καταρρεύσει το τείχος. Όχι να ανοίγει τρύπες στο οδόφραγμα που το κάνουν πιο «ευάερον» και «φωτεινό».
Όταν λοιπόν ο Πρόεδρος Χριστόφιας μίλησε για Κυπριακό καφέ ξεκάθαρα εννοούσε την κατάργηση της κατοχής και της επικυριαρχίας της Τουρκίας (και της Βρετανίας λέω εγώ) επί της χώρας μας. Αντίθετα όταν οι κυρίες των δύο ηγετών ήπιαν τις προάλλες τον καφέ τους, περιορίστηκαν – κατά τις δηλώσεις της κας. Ταλάτ – να ψάξουν «φωτεινό παράθυρο για λαμπρό μέλλον» στο φλιτζάνι.
Το μέλλον της πατρίδας μας δεν μπορεί να αναζητείται σε μάγισσες και χαρτορίχτρες. Δεν είναι θέμα προφητείας ή μαγγανείας. Δεν λύνεται με μάγια το Κυπριακό, ούτε με τσαρλατανισμούς. Δεν υπάρχει περίπτωση με μάγισσες και χαρτορίχτρες να δούμε φωτεινό παράθυρο ή λαμπρό μέλλον, κυρία μου (που λέει και ο Λαζόπουλος). Οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να αποφασίσουν να συμπεριφερθούν ως Κύπριοι. Ο κ. Ταλάτ οφείλει να υιοθετήσει την στάση του ιδεολογικού ομοϊδεάτη του και να αποσείσει τις Τουρκικές εξαρτήσεις.
Με τολμηρές αποφάσεις – κυρία μου – μπορούμε μαζί να αναζητήσουμε το λαμπρό μας μέλλον. Η λύση του Κυπριακού δεν βρίσκεται στο πάτο του φλιτζανιού, βρίσκεται στις αποφάσεις μας κα. Ταλάτ.
Γιώργος Περδίκης
Παρασκευή 4 Απριλίου 2008
«Η ανάγκη στήριξης της αγροτικής τάξης μέσα στις νέες συνθήκες μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση»
Η αγροτική τάξη (όπως καταγράφεται στο τίτλο του θέματος) είναι κυρίως οι ίδιοι οι άνθρωποι της Κύπρου που ασχολούνται με τις αγροτικές δραστηριότητες (γεωργοί, κτηνοτρόφοι, αλιείς κλπ). Δεν είναι μόνο αριθμοί (συμμετοχή στο ΑΕΠ, πραγματικό κατά εργάτη εισοδήματα, έσοδα κλπ).
Ως Οικολόγοι θεωρούμε ότι είναι ίσως πολύ αργά να αναστραφεί η φθίνουσα πορεία της Κυπριακής αγροτιάς. Μετά το κτύπημα του ξεριζωμού του ’74 και της βίαιης αστικοποίησης της πλειοψηφίας του αγροτικού πληθυσμού, την στροφή των Κυπρίων σε άλλες δραστηριότητες (π.χ. τουρισμός, υπηρεσίες κλπ), ήρθε η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία προκάλεσε την τελευταία (και ίσως ύστατη) κρίση στην Κυπριακή αγροτιά.
Η αγροτική τάξη της Κύπρου φαίνεται να αντιμετωπίζει βαθειά κρίση μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα αίτια της κρίσης αυτής αναζητούνται συνήθως σε εξωγενείς παράγοντες όπως η αύξηση στην τιμή του πετρελαίου, η κατάργηση (ή περιορισμός) των επιδοτήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η αύξηση της τιμής πολλών αγροχημικών προϊόντων, οι περιορισμοί που τέθηκαν σε σχέση με την υγιεινή των παραγόμενων τροφίμων και τις προδιαγραφές εμπορίας, οι κλιματικές αλλαγές, η έλλειψη νερού, κ.ο.κ.
Είναι η άποψη μου και θέση του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών της Κύπρου, ότι οι περισσότερες από τις εξελίξεις αυτές ήταν προβλέψιμες. Δυστυχώς οι εκάστοτε κυβερνήσεις δεν ανέλαβαν την πολιτική ευθύνη να προβούν στην αναγκαία προετοιμασία. Σε αυτό συνέβαλε και η απροθυμία των συνδικαλιστικών οργανώσεων των αγροτών να υιοθετήσουν μια πιο ριζοσπαστική πολιτική έναντι των προδιαγραμμένων εξελίξεων.
Όλοι γνώριζαν ότι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα οδηγούσε σε κρίση τη γεωργική παραγωγή. Οι επιδοτούμενες και παροχοδίαιτες καλλιέργειες, οι δραστηριότητες που δεν είναι ανταγωνιστικές, ο κρατικός προστατευτισμός και άλλα παρόμοια επί των οποίων στηρίχθηκε για χρόνια η ευημερία των αγροτών μας, είχαν ημερομηνία λήξης.
Δεν έγιναν οι απαιτούμενες αλλαγές. Όσοι καθόριζαν αγροτικές πολιτικές παρέλειψαν να προωθήσουν την απεξάρτηση από το πετρέλαιο και τα αγροχημικά προϊόντα. Η βιολογική καλλιέργεια ήρθε στην Κύπρο μετά την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα σημειώνει αλματώδη αύξηση (η Κύπρος κατατάσσεται πρώτη σε ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας τα τελευταία 5 χρόνια ανάμεσα στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκή Ένωσης) αλλά ίσως να είναι πολύ αργά. Αργά είναι σίγουρα για την οικολογική κτηνοτροφία. Ιδιαίτερα όσον αφορά την κτηνοτροφία μαστίζεται από ασθένειες που έχουν γενετικό χαρακτήρα και δύσκολα αντιμετωπίζονται. Οι παραδοσιακές ράτσες, αντικαταστάθηκαν χωρίς πολύ σκέψη, από ράτσες που αποδείχτηκαν λιγότερο ανθεκτικές σε γενετικές ασθένειες. Άργησε πάρα πολύ η εφαρμογή προγραμμάτων αντιμετώπισης των ασθενειών αυτών καθώς – και ακόμα περισσότερο – η ενίσχυση και επαναφορά των τοπικών κυπριακών φυλών ζώων.
Η άκρατη ανάπτυξη της λεγόμενης «ερασιτεχνικής αλιείας» υπέσκαψε τα αλιευτικά αποθέματα, υποβάθμισε το θαλάσσιο περιβάλλον και οδήγησε του επαγγελματίες αλιείς στα όρια της εξαφάνισης.
Προγράμματα σύζευξης της αγροτικής παραγωγής και της προστασίας του περιβάλλοντος άρχισαν να εφαρμόζονται μόλις το 2004 (με το πρώτο σχέδιο Ενιαίας Αγροτικής Ανάπτυξης 2004 – 2009). Δεν εφαρμόστηκαν οι σύγχρονες ενεργειακές μέθοδοι (ΑΠΕ) στην γεωργική παραγωγή. Δεν έγινε αλλαγή των καλλιεργειών με γνώμονα την ανταγωνιστικότητα και την εξοικείωση με τις συνθήκες της Κύπρου (π.χ. έλλειψη νερού). Καταγράφουμε επίσης την απουσία προγραμμάτων περιφερειακής διακίνησης και εμπορίας των αγροτικών προϊόντων. Μικρές βιοτεχνίες μεταποίησης των αγροτικών προϊόντων, αγροτουριστικές μονάδες ή μονάδες ψυχαγωγικού χαρακτήρα (π.χ. θεματικά πάρκα) δεν έγιναν ή δεν έγιναν αρκετά έγκαιρα και σε τέτοιο βαθμό ώστε να αποτρέψουν την αποψίλωση της υπαίθρου από το ενεργό ανθρώπινο δυναμικό. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την απουσία για χρόνια προγραμμάτων ενίσχυσης της παραμονής των νέων ανθρώπων και των ζευγαριών / οικογενειών στην ύπαιθρο. Αντίθετα ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια η αγροτική παραγωγή – και προπάντος η κτηνοτροφία – στηρίχθηκε στην οικονομία της έντασης βασισμένη σε εισαγόμενο ανθρώπινο δυναμικό, γεγονός που μπορεί να αποτελεί πρόσκαιρη «λύση ανάγκης» αλλά μακροχρόνια υποβαθμίζει την ποιότητα της παραγωγής και καθιστά περαιτέρω απροσπέλαστη και αφιλόξενη δραστηριότητα για τους Κύπριους την ενασχόληση με την γεωργία και την κτηνοτροφία.
Ιδιαίτερα σκληρές γίνονται οι συνθήκες για τις Κύπριες αγρότισσες οι οποίες φαίνεται να έχουν ιδιαίτερα πληγεί από την κρίση της αγροτικής τάξης.
Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών στηρίζει το όραμα για μια οικολογική ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, που να βασίζεται στο σεβασμό της φύσης και στην προσαρμογή στα μέτρα και τις δυνατότητες του τόπου. Η μετρημένη και ισοζυγισμένη αγροτική ανάπτυξη οδηγεί στην αειφορία.
Εισηγούμαστε την στήριξη της εγκατάστασης και δραστηριοποίησης νέων ανθρώπων στην ύπαιθρο, την υποστήριξη του αγροτικού εισοδήματος, την προσφορά κοινωνικών υπηρεσιών και άλλων ευκολιών (υγεία, παιδεία, ψυχαγωγία) σε όλους τους κατοίκους της υπαίθρου (κάθε ηλικίας).
Η ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής πρέπει να στηρίζεται στην ανάπτυξη των αγροτικών οικισμών και κοινωνιών, μακριά από την εντατική μονοκαλλιέργεια, τις γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες και ράτσες, τα φυτοφάρμακα, τις ενεργοβόρες και υδροφόρες καλλιέργειες.
Η φύση, μπορεί να θρέψει τους ανθρώπους. Αρκεί να την εμπιστευτούμε και να την αγαπήσουμε. Η συσσώρευση του πλούτου και η ανισότητα της κατανομής του, δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση ή το στόχο της αγροτικής ανάπτυξης σε τοπική ή παγκόσμια κλίμακα.
Γιώργος Περδίκης
Βουλευτής
Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών
Ως Οικολόγοι θεωρούμε ότι είναι ίσως πολύ αργά να αναστραφεί η φθίνουσα πορεία της Κυπριακής αγροτιάς. Μετά το κτύπημα του ξεριζωμού του ’74 και της βίαιης αστικοποίησης της πλειοψηφίας του αγροτικού πληθυσμού, την στροφή των Κυπρίων σε άλλες δραστηριότητες (π.χ. τουρισμός, υπηρεσίες κλπ), ήρθε η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία προκάλεσε την τελευταία (και ίσως ύστατη) κρίση στην Κυπριακή αγροτιά.
Η αγροτική τάξη της Κύπρου φαίνεται να αντιμετωπίζει βαθειά κρίση μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα αίτια της κρίσης αυτής αναζητούνται συνήθως σε εξωγενείς παράγοντες όπως η αύξηση στην τιμή του πετρελαίου, η κατάργηση (ή περιορισμός) των επιδοτήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η αύξηση της τιμής πολλών αγροχημικών προϊόντων, οι περιορισμοί που τέθηκαν σε σχέση με την υγιεινή των παραγόμενων τροφίμων και τις προδιαγραφές εμπορίας, οι κλιματικές αλλαγές, η έλλειψη νερού, κ.ο.κ.
Είναι η άποψη μου και θέση του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών της Κύπρου, ότι οι περισσότερες από τις εξελίξεις αυτές ήταν προβλέψιμες. Δυστυχώς οι εκάστοτε κυβερνήσεις δεν ανέλαβαν την πολιτική ευθύνη να προβούν στην αναγκαία προετοιμασία. Σε αυτό συνέβαλε και η απροθυμία των συνδικαλιστικών οργανώσεων των αγροτών να υιοθετήσουν μια πιο ριζοσπαστική πολιτική έναντι των προδιαγραμμένων εξελίξεων.
Όλοι γνώριζαν ότι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα οδηγούσε σε κρίση τη γεωργική παραγωγή. Οι επιδοτούμενες και παροχοδίαιτες καλλιέργειες, οι δραστηριότητες που δεν είναι ανταγωνιστικές, ο κρατικός προστατευτισμός και άλλα παρόμοια επί των οποίων στηρίχθηκε για χρόνια η ευημερία των αγροτών μας, είχαν ημερομηνία λήξης.
Δεν έγιναν οι απαιτούμενες αλλαγές. Όσοι καθόριζαν αγροτικές πολιτικές παρέλειψαν να προωθήσουν την απεξάρτηση από το πετρέλαιο και τα αγροχημικά προϊόντα. Η βιολογική καλλιέργεια ήρθε στην Κύπρο μετά την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα σημειώνει αλματώδη αύξηση (η Κύπρος κατατάσσεται πρώτη σε ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας τα τελευταία 5 χρόνια ανάμεσα στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκή Ένωσης) αλλά ίσως να είναι πολύ αργά. Αργά είναι σίγουρα για την οικολογική κτηνοτροφία. Ιδιαίτερα όσον αφορά την κτηνοτροφία μαστίζεται από ασθένειες που έχουν γενετικό χαρακτήρα και δύσκολα αντιμετωπίζονται. Οι παραδοσιακές ράτσες, αντικαταστάθηκαν χωρίς πολύ σκέψη, από ράτσες που αποδείχτηκαν λιγότερο ανθεκτικές σε γενετικές ασθένειες. Άργησε πάρα πολύ η εφαρμογή προγραμμάτων αντιμετώπισης των ασθενειών αυτών καθώς – και ακόμα περισσότερο – η ενίσχυση και επαναφορά των τοπικών κυπριακών φυλών ζώων.
Η άκρατη ανάπτυξη της λεγόμενης «ερασιτεχνικής αλιείας» υπέσκαψε τα αλιευτικά αποθέματα, υποβάθμισε το θαλάσσιο περιβάλλον και οδήγησε του επαγγελματίες αλιείς στα όρια της εξαφάνισης.
Προγράμματα σύζευξης της αγροτικής παραγωγής και της προστασίας του περιβάλλοντος άρχισαν να εφαρμόζονται μόλις το 2004 (με το πρώτο σχέδιο Ενιαίας Αγροτικής Ανάπτυξης 2004 – 2009). Δεν εφαρμόστηκαν οι σύγχρονες ενεργειακές μέθοδοι (ΑΠΕ) στην γεωργική παραγωγή. Δεν έγινε αλλαγή των καλλιεργειών με γνώμονα την ανταγωνιστικότητα και την εξοικείωση με τις συνθήκες της Κύπρου (π.χ. έλλειψη νερού). Καταγράφουμε επίσης την απουσία προγραμμάτων περιφερειακής διακίνησης και εμπορίας των αγροτικών προϊόντων. Μικρές βιοτεχνίες μεταποίησης των αγροτικών προϊόντων, αγροτουριστικές μονάδες ή μονάδες ψυχαγωγικού χαρακτήρα (π.χ. θεματικά πάρκα) δεν έγιναν ή δεν έγιναν αρκετά έγκαιρα και σε τέτοιο βαθμό ώστε να αποτρέψουν την αποψίλωση της υπαίθρου από το ενεργό ανθρώπινο δυναμικό. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για την απουσία για χρόνια προγραμμάτων ενίσχυσης της παραμονής των νέων ανθρώπων και των ζευγαριών / οικογενειών στην ύπαιθρο. Αντίθετα ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια η αγροτική παραγωγή – και προπάντος η κτηνοτροφία – στηρίχθηκε στην οικονομία της έντασης βασισμένη σε εισαγόμενο ανθρώπινο δυναμικό, γεγονός που μπορεί να αποτελεί πρόσκαιρη «λύση ανάγκης» αλλά μακροχρόνια υποβαθμίζει την ποιότητα της παραγωγής και καθιστά περαιτέρω απροσπέλαστη και αφιλόξενη δραστηριότητα για τους Κύπριους την ενασχόληση με την γεωργία και την κτηνοτροφία.
Ιδιαίτερα σκληρές γίνονται οι συνθήκες για τις Κύπριες αγρότισσες οι οποίες φαίνεται να έχουν ιδιαίτερα πληγεί από την κρίση της αγροτικής τάξης.
Το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών στηρίζει το όραμα για μια οικολογική ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, που να βασίζεται στο σεβασμό της φύσης και στην προσαρμογή στα μέτρα και τις δυνατότητες του τόπου. Η μετρημένη και ισοζυγισμένη αγροτική ανάπτυξη οδηγεί στην αειφορία.
Εισηγούμαστε την στήριξη της εγκατάστασης και δραστηριοποίησης νέων ανθρώπων στην ύπαιθρο, την υποστήριξη του αγροτικού εισοδήματος, την προσφορά κοινωνικών υπηρεσιών και άλλων ευκολιών (υγεία, παιδεία, ψυχαγωγία) σε όλους τους κατοίκους της υπαίθρου (κάθε ηλικίας).
Η ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής πρέπει να στηρίζεται στην ανάπτυξη των αγροτικών οικισμών και κοινωνιών, μακριά από την εντατική μονοκαλλιέργεια, τις γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες και ράτσες, τα φυτοφάρμακα, τις ενεργοβόρες και υδροφόρες καλλιέργειες.
Η φύση, μπορεί να θρέψει τους ανθρώπους. Αρκεί να την εμπιστευτούμε και να την αγαπήσουμε. Η συσσώρευση του πλούτου και η ανισότητα της κατανομής του, δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση ή το στόχο της αγροτικής ανάπτυξης σε τοπική ή παγκόσμια κλίμακα.
Γιώργος Περδίκης
Βουλευτής
Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών
Τρίτη 1 Απριλίου 2008
Ο Ηρώδης των δέντρων
Ο Ηρώδης, βασιλέας της Ιουδαίας, έχει παίξει ένα σκοτεινό ρόλο στην ιστορία της ενανθρώπισης του Θεού. Μέσα από το ιερό έργο του Ευαγγελίου, έμεινε στη συλλογική γνώση της ανθρωπότητας ως ο αιμοσταγής εκείνος δικτάτορας που διέταξε τη σφαγή των νηπίων της Βηθλεέμ. Χίλια μικρά παιδιά σφαγιάστηκαν από τους στρατιώτες του Ηρώδη - λέει η παράδοση - προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν θα κινδυνεύσει από το Θείο βρέφος, ο θρόνος του.
Τα νήπια της Βηθλεέμ, τα θεωρούν οι χριστιανοί, τους πρώτες μάρτυρες της πίστης μας. Θυσιάστηκαν - έστω και παρά την ενσυνείδητη θέλησή τους - στο όνομα του θαύματος της γέννησης, έναντι της ακόρεστης δίψας για εξουσία.
Καθώς πλησιάζουμε την εβδομάδα των παθών και του μαρτυρίου, πάντα τηρουμένων των αναλογιών, οι πολίτες της Λευκωσίας έγιναν μάρτυρες μια άλλης σφαγής.
Στο όνομα της ανάπτυξης, σφάζονται τα δέντρα στο κέντρο της πόλης μας. Δεν είναι η πρώτη φορά. Όμως, αυτό που ξεσήκωσε πολλούς ευαίσθητους περιβαλλοντικά πολίτες της Λευκωσίας, είναι η μαζική έκταση της προγραμματιζόμενης σφαγής. Επιπλέον, σημειώνεται η προφανής έλλειψη επαρκούς αιτιολόγησης για τη μεγάλη απώλεια.
Είχαμε και σε άλλες περιπτώσεις στην πόλη μας - αλλά και αλλού - μαζική αποψίλωση από τα δέντρα. Οι λόγοι που προτάσσονταν ήταν πάντα αναπτυξιακοί: Για να κτιστεί μια πολυκατοικία, να γίνει μια λεωφόρος, να κατασκευαστούν πεζοδρόμια.
Ακούσαμε δεκάδες φορές το επιχείρημα ότι στη θέση των κομμένων μεγάλων δέντρων θα φυτευτούν άλλα σαν να πρόκειται για τριανταφυλλιές ή τουλίπες. Όσοι προτάσσουν τέτοια επιχειρήματα, αγνοούν τη φυσική λειτουργία των δέντρων. Ξεχνούν ότι τα μεγάλα δέντρα είναι μηχανές παραγωγής οξυγόνου και απορρόφησης του καταστροφικού διοξειδίου του άνθρακα. Ξεχνούν ότι τα μεγάλα δέντρα λειτουργούν σαν συλλέκτες και φίλτρα της σκόνης και του θορύβου, δίνουν καταφύγιο στα πουλιά (και άλλα ζωντανά της φύσης) και προσφέρουν σκιά και ομορφιά. Οι κυπριακές πόλεις, που ως γνωστόν υστερούν σε οργανωμένους χώρους πρασίνου των αντίστοιχων ευρωπαϊκών, έπρεπε να αντιμετωπίζουν με ιδιαίτερη προσοχή το λιγοστό πράσινο των οδικών δεντροστοιχιών.
Τούτη η θέση δεν αποτελεί δόγμα. Όταν χρειάζεται για λόγους οδικής ασφάλειας ή εξυπηρέτησης της διακίνησης των πεζών, μπορεί να γίνει αποδεκτή η εκκοπή ενός δέντρου, ως της τελικής και αναπόφευκτης επιλογής. Γιατί όμως όταν προκύπτει ανάγκη για χώρο αυτή δεν αποκόπτεται από το αδηφάγο οδόστρωμα της αυτοκίνησης; Γιατί δεν έχω δει κανένα Δήμο και καμιά αρχή να εφαρμόζει μέτρα κυκλοφοριακής διαχείρισης που να μειώνουν το χώρο για το ιδιωτικό αυτοκίνητο και να δίνουν χώρο στα δέντρα και στους πεζούς;
Δέντρα και πεζοί δεν ανταγωνίζονται. Αντίθετα. Δεν υπάρχει περίπτωση πεζοδρόμιο να προσφέρει βιώσιμες ευκαιρίες χρησιμοποίησης από ανθρώπους στη νήσο Κύπρο, χωρίς την παρουσία δέντρων. Οι κλιματολογικές συνθήκες δεν το επιτρέπουν πλέον. Τα δέντρα στα πεζοδρόμια απαιτούνται για να προσφέρουν τη σκιά και την ομορφιά που χρειάζονται οι πεζοί. Το πρόβλημα της έλλειψης χώρου λύνεται μέσα από την εφαρμογή λύσεων διαχείρισης του οδοστρώματος που θα μειώνουν τη χρήση του από τα ιδιωτικά αυτοκίνητα.
Μιλούν και για τους σωλήνες της ύδρευσης που σπάζουν από ρίζες. Τα δέντρα κρύβουν τις βιτρίνες. Κόβουν τη θέα από τα παράθυρα των γραφείων. Οι φίκοι ρίχνουν σπόρους που λερώνουν. Τα πουλιά λερώνουν τα αυτοκίνητα.
Όλα αυτά μπορεί να είναι λίγο ως πολύ αληθινά. Όμως, όταν υπάρχει θέληση, υπάρχει και η λύση. Οι κάτοικοι των πόλεών μας χρειάζονται τα δέντρα περισσότερο απ' τις βιτρίνες και τ' αυτοκίνητα.
Ας αναζητηθούν οι λύσεις. Πώς και γιατί βρέθηκαν οι λύσεις αυτές σε άλλες χώρες, άλλες πόλεις και άλλες πολιτείες;
Μακριά απ' το παράδειγμα του Ηρώδη. Οι άρχοντες της πόλης μας, δεν θα ήθελαν - νομίζω - να του μοιάσουν. Άλλωστε, δεν κινδυνεύει ο θρόνος τους από τα δέντρα.
Γιώργος Περδίκης
Βουλευτής και Γενικός Γραμματέας
Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών
Τα νήπια της Βηθλεέμ, τα θεωρούν οι χριστιανοί, τους πρώτες μάρτυρες της πίστης μας. Θυσιάστηκαν - έστω και παρά την ενσυνείδητη θέλησή τους - στο όνομα του θαύματος της γέννησης, έναντι της ακόρεστης δίψας για εξουσία.
Καθώς πλησιάζουμε την εβδομάδα των παθών και του μαρτυρίου, πάντα τηρουμένων των αναλογιών, οι πολίτες της Λευκωσίας έγιναν μάρτυρες μια άλλης σφαγής.
Στο όνομα της ανάπτυξης, σφάζονται τα δέντρα στο κέντρο της πόλης μας. Δεν είναι η πρώτη φορά. Όμως, αυτό που ξεσήκωσε πολλούς ευαίσθητους περιβαλλοντικά πολίτες της Λευκωσίας, είναι η μαζική έκταση της προγραμματιζόμενης σφαγής. Επιπλέον, σημειώνεται η προφανής έλλειψη επαρκούς αιτιολόγησης για τη μεγάλη απώλεια.
Είχαμε και σε άλλες περιπτώσεις στην πόλη μας - αλλά και αλλού - μαζική αποψίλωση από τα δέντρα. Οι λόγοι που προτάσσονταν ήταν πάντα αναπτυξιακοί: Για να κτιστεί μια πολυκατοικία, να γίνει μια λεωφόρος, να κατασκευαστούν πεζοδρόμια.
Ακούσαμε δεκάδες φορές το επιχείρημα ότι στη θέση των κομμένων μεγάλων δέντρων θα φυτευτούν άλλα σαν να πρόκειται για τριανταφυλλιές ή τουλίπες. Όσοι προτάσσουν τέτοια επιχειρήματα, αγνοούν τη φυσική λειτουργία των δέντρων. Ξεχνούν ότι τα μεγάλα δέντρα είναι μηχανές παραγωγής οξυγόνου και απορρόφησης του καταστροφικού διοξειδίου του άνθρακα. Ξεχνούν ότι τα μεγάλα δέντρα λειτουργούν σαν συλλέκτες και φίλτρα της σκόνης και του θορύβου, δίνουν καταφύγιο στα πουλιά (και άλλα ζωντανά της φύσης) και προσφέρουν σκιά και ομορφιά. Οι κυπριακές πόλεις, που ως γνωστόν υστερούν σε οργανωμένους χώρους πρασίνου των αντίστοιχων ευρωπαϊκών, έπρεπε να αντιμετωπίζουν με ιδιαίτερη προσοχή το λιγοστό πράσινο των οδικών δεντροστοιχιών.
Τούτη η θέση δεν αποτελεί δόγμα. Όταν χρειάζεται για λόγους οδικής ασφάλειας ή εξυπηρέτησης της διακίνησης των πεζών, μπορεί να γίνει αποδεκτή η εκκοπή ενός δέντρου, ως της τελικής και αναπόφευκτης επιλογής. Γιατί όμως όταν προκύπτει ανάγκη για χώρο αυτή δεν αποκόπτεται από το αδηφάγο οδόστρωμα της αυτοκίνησης; Γιατί δεν έχω δει κανένα Δήμο και καμιά αρχή να εφαρμόζει μέτρα κυκλοφοριακής διαχείρισης που να μειώνουν το χώρο για το ιδιωτικό αυτοκίνητο και να δίνουν χώρο στα δέντρα και στους πεζούς;
Δέντρα και πεζοί δεν ανταγωνίζονται. Αντίθετα. Δεν υπάρχει περίπτωση πεζοδρόμιο να προσφέρει βιώσιμες ευκαιρίες χρησιμοποίησης από ανθρώπους στη νήσο Κύπρο, χωρίς την παρουσία δέντρων. Οι κλιματολογικές συνθήκες δεν το επιτρέπουν πλέον. Τα δέντρα στα πεζοδρόμια απαιτούνται για να προσφέρουν τη σκιά και την ομορφιά που χρειάζονται οι πεζοί. Το πρόβλημα της έλλειψης χώρου λύνεται μέσα από την εφαρμογή λύσεων διαχείρισης του οδοστρώματος που θα μειώνουν τη χρήση του από τα ιδιωτικά αυτοκίνητα.
Μιλούν και για τους σωλήνες της ύδρευσης που σπάζουν από ρίζες. Τα δέντρα κρύβουν τις βιτρίνες. Κόβουν τη θέα από τα παράθυρα των γραφείων. Οι φίκοι ρίχνουν σπόρους που λερώνουν. Τα πουλιά λερώνουν τα αυτοκίνητα.
Όλα αυτά μπορεί να είναι λίγο ως πολύ αληθινά. Όμως, όταν υπάρχει θέληση, υπάρχει και η λύση. Οι κάτοικοι των πόλεών μας χρειάζονται τα δέντρα περισσότερο απ' τις βιτρίνες και τ' αυτοκίνητα.
Ας αναζητηθούν οι λύσεις. Πώς και γιατί βρέθηκαν οι λύσεις αυτές σε άλλες χώρες, άλλες πόλεις και άλλες πολιτείες;
Μακριά απ' το παράδειγμα του Ηρώδη. Οι άρχοντες της πόλης μας, δεν θα ήθελαν - νομίζω - να του μοιάσουν. Άλλωστε, δεν κινδυνεύει ο θρόνος τους από τα δέντρα.
Γιώργος Περδίκης
Βουλευτής και Γενικός Γραμματέας
Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)