Γιώργος Περδίκης

Νομοθετική εργασία «Ο Περί Προϋπολογισμού του 2009 Νόμος του 2008»

Ομιλία Βουλευτή κ. Γιώργου Περδίκη για την εξέταση του προϋπολογισμού για το έτος του 2009

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Η εξέταση του προϋπολογισμού για το 2009 γίνεται στο μέσο μιας μεγάλης παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης με εμφανείς ήδη σοβαρές επιπτώσεις επί της «πραγματικής» οικονομίας.

Την κρίση βεβαίως θα την πληρώσουν και πάλι οι εργαζόμενοι, οι φτωχοί και μεσαίοι καταναλωτές, οι απλοί πολίτες και δυστυχώς, το περιβάλλον. Θεωρώ κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι σε κάποιο βαθμό η λεγόμενη κρίση θα επηρεάσει και την Κύπρο. Είναι κυρίως θέμα ψυχολογίας. Το ζήτημα είναι εάν μέσα από τη συγκράτηση των δαπανών και της κατανάλωσης, τη ψύξη της μηχανής της οικονομίας που είχε υπερθερμανθεί και την καταπολέμιση της απληστίας προκύψει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, πιο δημοκρατικό, πιο φιλολαϊκό, πιο περιβαλλοντικό. Οι ενδείξεις δεν οδηγούν σε αισιοδοξία. Ούτε στην Κύπρο, ούτε στην Ευρώπη αλλά ούτε παγκόσμια φαίνεται πως η άρχουσα οικονομική τάξη αποφάσισε να παραδώσει τα ηνία και να παραδεχθεί την τοξικότητα του μοντέλου ανάπτυξης που ακολουθεί. Λαμβάνονται αποφάσεις που οδηγούν στη στήριξη εκείνου του μοντέλου που μας έφερε την κρίση. Επιβραβεύονται οι άπληστοι, οι απατεώνες, οι κερδοσκόποι. Ενισχύονται οι τομείς της αγοράς και της οικονομίας που στηρίζουν το παγκόσμιο κερδοσκοπικό σύστημα και την οικονομία της ρύπανσης και της οικολογικής καταστροφής. Με τέτοια τροφοδοσία της κρίσης δεν θα βγούμε από την κρίση.

Ήδη πολλοί φορείς του εμπορικού και βιομηχανικού τομέα καταθέτουν προτάσεις για την αντιμετώπιση των επερχόμενων «δεινών». Ορισμένα κόμματα σπεύδουν να υιοθετήσουν και να προωθήσουν αυτές τις προτάσεις προς την κυβέρνηση. Είναι ολοφάνερο ότι με πρόσχημα την αντιμετώπιση της επερχόμενης κρίσης και με την απειλή της καταστροφής κάποιοι επιδιώκουν να ικανοποιηθούν τα πάγια αιτήματα και οι απαιτήσεις τους για περισσότερα κέρδη.

Παρατηρούμε χαρακτηριστικά ότι οι περισσότερες από αυτές τις εισηγήσεις τείνουν να ενισχύσουν το φιλελεύθερο χαρακτήρα της οικονομίας, να μειώσουν το δημόσιο έλεγχο στην κερδοσκοπία και στα υπερκέρδη και να περιορίσουν τα έσοδα του κράτους από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες. Ιδιαιτέρως, σημειώνεται ότι προβάλλεται ως πανάκεια η «επιτάχυνση της ανάπτυξης».

Για να δούμε όμως τί σημαίνει αυτή «η επιτάχυνση της ανάπτυξης», τουλάχιστον όπως την αντιλαμβάνονται οι οικονομικοί φορείς αλλά δυστυχώς – από ότι φαίνεται από τις δηλώσεις των αρμοδίων υπουργών – και η κυβέρνηση.

Σημαίνει, να περιοριστεί ο περιβαλλοντικός έλεγχος της ανάπτυξης, να υποβαθμιστεί η κρατική παρέμβαση στην κερδοσκοπία, να επιδοτηθούν ρυπογόνες και καταστροφικές δραστηριότητες. Στο όνομα της ενθάρρυνσης των επενδυτών, ζητούν να υποβαθμιστεί η διαδικασία των περιβαλλοντικών μελετών και των πράσινων συμβάσεων, ζητούν να εκτελεστούν μεγάλα έργα ανεξάρτητα εάν δεν αποτελούν κοινωνική προτεραιότητα, ζητούν εκπτώσεις στη συμμόρφωση της Κύπρου στις διεθνείς και Ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές συμφωνίες και νομοθεσίες.

Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την περασμένη βδομάδα έδωσε μάχη στις Βρυξέλλες για να περιοριστούν οι περιβαλλοντικές υποχρεώσεις της ΑΗΚ και μιας δεκάδας Κυπριακών ρυπογόνων βιομηχανιών, ενώ την ίδια ώρα συντάχθηκε με τις πιο ρυπογόνες και καταστροφικές για το περιβάλλον πολιτικές της Ευρώπης. Η περιβαλλοντική αυτή οπισθοδρόμηση χαρακτηρίστηκε μάλιστα ως επιτυχία.

Δεν κατάλαβα γιατί η ηλιόλουστη Κύπρος έπρεπε να ταυτιστεί με τους αυτοκινητοβιομήχανους της Γερμανίας και Ιταλίας, ή με τις απαρχαιωμένες βιομηχανίες του άνθρακα των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης. Φαίνεται ότι η Κύπρος, αποφάσισε αντί να καταστεί πρωτοπόρος στην βιώσιμη ανάπτυξη, στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην αειφόρο οικονομία, να παραμείνει με τους τελευταίους.

Όλα τα πιο πάνω αποτελούν μέρος μιας πολιτικής – που σε μεγάλο βαθμό αντικατοπτρίζεται στο νέο προϋπολογισμό – η οποία θέτει την ανάπτυξη πάνω από τη Φύση και τον Άνθρωπο.

Μέσα στο ίδιο πνεύμα – και με βάση τις πρόνοιες για μεγάλα έργα που περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός – η Κυπριακή Φύση ετοιμάζεται να δεχθεί νέα πλήγματα. Προκειμένου να παραχθούν εκατομμύρια κυβικά μέτρα λατομευτικά υλικά για τους νέους αυτοκινητόδρομους, τα μέγαρα, τα τουριστικά χωριά των μαρίνων και των γηπέδων γκολφ, νέα λατομεία θα ανοίξουν στο δάσος Πάφου, στα Πολεμίδια και στον Ακάμα ενώ θα επεκταθούν τα λατομεία στο Μιτσερό, στη Ξυλοφάγου, στο Πολιτικό και στην περιοχή Σταυροβουνίου. Οι μαρίνες με τους πολυτελείς οικισμούς, τα γήπεδα γκολφ με τις χιλιάδες επαύλεις και οι αυτοκινητόδρομοι του κέρδους των ολιγοπωλίων, χρειάζονται βλέπετε φυσικούς πόρους, ενέργεια, νερό, λατομευτικά υλικά, εργατικά χέρια.

Όσο για το τελευταίο, δηλαδή για το επιχείρημα ότι αυτές οι αναπτύξεις παράγουν θέσεις εργασίας θέλω να προκαλέσω τον όποιο ενδιαφερόμενο να διερευνήσει τα εξής ερωτήματα: «Πόσοι Κύπριοι εργάστηκαν στην κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Λεμεσού – Πάφου;», «Πόσοι Κύπριοι εργαζόμενοι απασχολούνται στα μεγάλα έργα των αεροδρομίων και σε ποιές ειδικότητες και πόσοι αλλοδαποί;».

Εμείς ισχυριζόμαστε με βάσιμα επιχειρήματα, ότι η επιτάχυνση της οικονομίας που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση και περιχαρώς χειροκροτούν οι οικονομικοί φορείς, γίνεται για χάριν των ολιγοπωλίων και καθόλου ή ελάχιστα για το βιοτικό επίπεδο των Κυπρίων εργαζομένων.

Καλούμε την κυβέρνηση να σταματήσει να παρασύρεται από τα υπερβολικά και υστερόβουλα κερδοσκοπικά αιτήματα και να στραφεί προς την πραγματική δύναμη της Κυπριακής οικονομίας δηλαδή τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους αυτοεργαζόμενους, τους επιστήμονες και τους μικροβιοτέχνες.

Πιο συγκεκριμένα:

Τουριστική πολιτική – Πολιτική γκολφ

Η τουριστική πολιτική πρέπει να τύχει άμεσης αναθεώρησης. Το αρμόδιο Υπουργείο και ο Κυπριακός Οργανισμός Τουρισμού χρεώνονται με τις ευθύνες της κακοδιαχείρισης, της εξυπηρέτησης συμφερόντων και προώθησης εκμεταλλευτικών πολιτικών. Ιδιαίτερα όσον αφορά την σκανδαλώδη προώθηση των αναπτύξεων οικισμών των γηπέδων γκολφ ακόμα αναμένουμε που θα καταλήξει η διυπουργική επιτροπή που ανέλαβε να εξετάσει την αναθεώρηση της, αφού έχει πλέον πέραν πάσης αμφιβολίας αποδειχθεί ότι δεν υπάρχει ουσιαστικό όφελος για τον τουρισμό. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα κερδοσκοπίας όπου στο όνομα του εμπλουτισμού του τουριστικού προϊόντος εκατοντάδες εκτάρια αγροτικής γης μετατράπηκαν σε ζώνες τουριστικής ή παραθεριστικής κατοικίας. Σημειώνεται ότι ο τομέας της αγοράς των ακινήτων αποδείχθηκε η αχίλλειος πτέρνα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος και αναμένεται ότι οι επιπτώσεις της κρίσης στην Κύπρο θα είναι ιδιαίτερα αισθητές. Ουσιαστικά οι προηγούμενες κυβερνήσεις στο όνομα του τουρισμού και χρησιμοποιώντας τα πλέον σπάνια αγαθά της Κύπρου (νερό και γη) επέτρεψαν και ενίσχυσαν μια λάθος από οικονομική και περιβαλλοντική άποψη πολιτική. Τι επιτέλους θα πράξει για αυτό το θέμα αυτή η κυβέρνηση;

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Η ενεργειακή πολιτική αυτής της χώρας είναι ανερμάτιστη. Δεν υπάρχει ένας γενικός τολμηρός και φιλόδοξος σχεδιασμός που να καλύπτει όλα τα στάδια του χρονικού ορίζοντα. Δεν υπάρχει ένας σχεδιασμός εξοικονόμησης ενέργειας, αύξησης της ενεργειακής απόδοσης και προώθησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενες ενεργειακές πηγές είναι καθολική και καταθλιπτική. Σήμερα είναι το πετρέλαιο, αύριο το φυσικό αέριο το οποίο κινδυνεύει να εξελιχθεί στη μεγαλύτερη ενεργειακή απάτη όλων των εποχών made in Cyprus. Η απουσία δημόσιων μέσων κυκλοφορίας μεγαλώνει τα ενεργειακά αδιέξοδα.

Μόνο με την προώθηση των δημόσιων μέσων συγκοινωνίας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα αποκεντρωθεί και εκδημοκρατικοποιηθεί η αγορά της ενέργειας. Μια τέτοια πολιτική θα παράξει χιλιάδες νέες μόνιμες θέσεις εργασίας για τους Κυπρίους. Όμως η κυβέρνηση φαίνεται να αγνοεί τις δυνατότητες προώθησης ριζοσπαστικών φιλολαϊκών πολιτικών στο τομέα της ενέργειας. Πραγματικά φιλολαϊκά μέτρα δεν είναι μόνο η μείωση των φόρων αλλά κυρίως είναι το κτύπημα των ολιγοπωλίων και των καρτέλ μέσω της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής της ενέργειας και της δημιουργίας θέσεων εργασίας για τους Κυπρίους.

Γιατί η κυβέρνηση παρουσιάζεται διστακτική στην υιοθέτηση τέτοιων προτάσεων;

Χαρακτηριστικά, και ως συνέχεια των προτάσεων που έχουμε καταθέσει κατά τη συζήτηση των προϋπολογισμών των δύο τελευταίων χρόνων αναμένουμε ακόμα τη θετική ανταπόκριση της κυβέρνησης μας στο σχέδιο «Δωρεάν ηλιακές στέγες για άπορες και πολύτεκνες οικογένειες».

Θέλω να αναφερθώ εν συντομία σε αυτή μας την πρόταση: Δωρεάν ηλιακές στέγες για άπορες και πολύτεκνες οικογένειες.

Ένα νοικοκυριό μπορεί να ικανοποιεί πλήρως τις ανάγκες του με μια ηλιακή στέγη δυναμικότητας μέχρι 10 KW. Εισηγούμαστε η κυβέρνηση να προσφοροδοτήσει το έργο της τοποθέτησης σε 5.000 κατοικίες φτωχών ή πολύτεκνων οικογενειών, φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων ισχύος μέχρι 10 KW μέσα σε 5 χρόνια. Η εγκατάσταση τους να γίνεται ΔΩΡΕΑΝ από το κράτος ως μέτρο οικονομικής σύγκλισης και στα πλαίσια των κοινωνικών παροχών προς τις ασθενέστερες οικονομικές τάξεις, για να αντιμετωπιστεί αυτό που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποκάλεσε «Ενεργειακή Πενία». Για τα νοικοκυριά αυτό σημαίνει για τα επόμενα 15 – 20 χρόνια, εξοικονόμηση (με τα σημερινά δεδομένα) της τάξης των 1000 – 1200 ευρώ το χρόνο. Το επιπλέον ηλεκτρικό ρεύμα που θα παράξει αυτή η εγκατάσταση θα προσφέρεται στην ΑΗΚ η οποία θα καταβάλλει το ανάλογο αντίτιμο στην κυβέρνηση.

Αυτό το πρόγραμμα θα έχει πολλαπλά οφέλη για την κοινωνία και το περιβάλλον αφού θα βοηθήσει στην απεξάρτηση από το πετρέλαιο, την κοινωνικοποίηση της παραγωγής ενέργειας (αφού παραγωγοί δεν θα είναι μόνο 2 – 3 επιχειρηματίες και η ΑΗΚ αλλά άλλοι 5.000 απλοί πολίτες). Επίσης η μαζική τοποθέτηση ηλιακών στεγών θα κινητοποιήσει την αγορά των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, θα προσελκύσει επενδύσεις, θα προσθέσει τεχνολογικές εμπειρίες και know-how.

Όλα αυτά πρέπει να συνυπολογιστούν μαζί με το όφελος που θα έχει η κυβέρνηση από την πώληση στην ΑΗΚ του ηλεκτρικού ρεύματος που θα παράγουν οι 5.000 ηλιακές στέγες. Τελικά, αξίζει με το παραπάνω αυτή η επένδυση.

Δημόσιες συγκοινωνίες

Oπως ίσως θυμάστε το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών καταψηφίζει από το 2005 τους προϋπολογισμούς του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Έργων ως ένδειξη έντονης διαφωνίας προς σχεδιαζόμενα έργα αλλά και έκφραση διαμαρτυρίας για την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν κάποια τμήματα του Υπουργείου (π.χ. Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας). Ομολογώ ότι φέτος προβληματιζόμαστε. Αντιμετωπίζουμε θετικά ορισμένες πρόσφατες πρωτοβουλίες που αφορούν την ενίσχυση των δημοσίων μεταφορών, αλλά και τη σαφής δέσμευση (που αντανακλάται και στον προϋπολογισμό του υπουργείου) ότι θα συνεχιστεί το πρόγραμμα που εμείς εισηγηθήκαμε από το βήμα αυτό της Βουλής τα δύο προηγούμενα χρόνια για την απόσυρση των παλαιάς τεχνολογίας αυτοκινήτων.

Πέραν αυτού και εν αναμονή της τελικής διαμόρφωσης του κειμένου του προϋπολογισμού σε σχέση με τις τροπολογίες που καταθέσαμε οφείλω να σημειώσω ότι οι δαπάνες που προβλέπονται στον προϋπολογισμό για την ανάπτυξη των δημοσίων μέσων συγκοινωνίας (αγορά νέων λεωφορείων €6,5 εκατομμυρίων, νέες στάσεις λεωφορείων €500.000) αφορούν μάλλον τη βελτίωση της εικόνας των υφιστάμενων υπηρεσιών. Για να γίνουν όμως τα λεωφορεία ελκυστικό μέσο συγκοινωνίας πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα αποθάρρυνσης της χρήσης του ιδιωτικού αυτοκίνητου (να γίνει το λεωφορείο πιο φθηνό και πιο γρήγορο από το ιδιωτικό αυτοκίνητο). Λείπουν τέτοια έργα και μέτρα από τον προϋπολογισμό. Αντίθετα τα πολλά εκατομμύρια ευρώ δίνονται σε πολυδάπανα έργα που ευνοούν και προωθούν και πάλιν τη χρήση του ιδιωτικού αυτοκίνητου.

Πολεοδομικά Έργα και Περισσότερα Αυτοκίνητα

Στον προϋπολογισμό του 2009 καταγράφονται μια σειρά από πολεοδομικά έργα που αφορούν αναβαθμίσεις και διαπλατύνσεις λεωφόρων και ανισόπεδων κόμβων όπως αυτά πρωτοεμφανίστηκαν στους προϋπολογισμούς πριν από 15 χρόνια. Είναι φανερό ότι οι σύγχρονες αντιλήψεις για την σχέση της χρήσης του ιδιωτικού αυτοκινήτου και της λειτουργίας/ανάπτυξης των πόλεων δεν επηρεάζουν τους σχεδιασμούς των καρεκλοκένταυρων των Υπουργείων. Ούτε φαίνεται να διαφοροποιούν τους σχεδιασμούς οι αντιδράσεις των πολιτών που συσπειρώνονται για να διαφυλάξουν τους λιγοστούς χώρους πρασίνου όπως π.χ. δάσος Ακαδημίας, δάσος Αθαλάσσας. Από την άλλη ενώ σχεδιάζονται πολεοδομικά έργα δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ για εξυπηρέτηση της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων, ελάχιστη πρόνοια έχει ληφθεί για έργα υποδομής για την προώθηση της εναλλακτικής κυκλοφορίας μέσα στις πόλεις (πχ. λεωφορεία, ποδήλατα, τραμ, τραίνο κλπ). Απουσιάζει μια ολοκληρωμένη και γενναιόδωρη πολιτική ανάπτυξης μεγάλων και συμπαγών αστικών χώρων πρασίνου. Επίσης οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι τα ιστορικά ή παραδοσιακά κέντρα χωριών και πόλεων παρά τα διάφορα προγράμματα αναζωογόνησης εξακολουθούν να φθίνουν, να μετατρέπονται σε ερείπια ή σε άθλια γκέτο αλλοδαπών.

Μεγάλα Οδικά Έργα

Διατυπώνουμε την αντίθεση μας στην άποψη ότι η προώθηση μεγάλων κατασκευαστικών έργων (και ιδιαίτερα οδικών έργων) καθώς και η επίσπευση και παράκαμψη διαδικασιών, αποτελεί μέτρο αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης. Ως παράδειγμα διερωτόμαστε πώς είναι δυνατόν να σχεδιάζεται (με δαπάνη €35 εκατομμυρίων) η διαπλάτυνση σε έξι λωρίδες κυκλοφορίας του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας- Αλάμπρας πριν ολοκληρωθούν έργα που μπορούν να τον αποσυμφορήσουν όπως π.χ. ο περιμετρικός Λευκωσίας (ο οποίος ακόμα σχεδιάζεται), των ανισόπεδων κόμβων που θα διανέμουν την κυκλοφορία σε άλλες προσβάσεις και υπό σχεδιασμό αυτοκινητόδρομους; Δεν έπρεπε πρώτα να γίνουν όλα αυτά τα έργα ή μέτρα (π.χ. park and ride), να αναπτυχθούν τα δημόσια μέσα και να μετά να προωθηθεί – εάν χρειάζεται τελικά – το πολυδάπανο αυτό έργο;

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων

Στον προϋπολογισμό του 2009 παρουσιάζεται μια σειρά από μεγάλα έργα για την ορθολογιστική διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Μέχρι όμως να υλοποιηθούν αυτά τα έργα ολόκληρη η Κύπρος μετατρέπεται σε ένα μεγάλο σκουπιδότοπο. Η στρατηγική για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων πρέπει να εκσυγχρονιστεί και επαναδιατυπωθεί. Χρειάζονται περισσότερες επενδύσεις στους τομείς της πρόληψης, της μείωσης της παραγωγής αποβλήτων, της ανακύκλωσης και στον αυστηρό έλεγχο της παράνομης απόρριψης στερεών αποβλήτων. Οι παράνομοι ή ημιπαράνομοι σκυβαλότοποι πρέπει να κλείσουν και να χρηματοδοτηθεί η αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Τέλος, στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων πρέπει να υιοθετηθούν αειφορικές και βιώσιμες τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας.

Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας

Η κυβέρνηση λέει ότι το Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας βρίσκεται σε πορεία ποιοτικής και ποσοτικής αναβάθμισης, αλλά ακόμη και σήμερα, πιστεύουμε ότι, το Τμήμα δεν είναι σε θέση να ασκήσει αποτελεσματικά τα καθήκοντά του στον τομέα της ασφάλειας ώστε να μην επιτρέπεται η επανάληψη των λαθών και των παραλείψεων που συνέτειναν στην τραγωδία του τραγικού ατυχήματος της Ήλιος.

Εξυγίανση της Αγοράς Γης και Κατοικίας

Η αγορά γης και κατοικίας στην Κύπρο παρουσίαζε τα τελευταία χρόνια φαινόμενα υπερθέρμανσης με καταστροφικά αποτελέσματα στο περιβάλλον και την ποιότητα της κατοικίας. Παρουσιάστηκαν φαινόμενα αισχροκέρδειας και απάτης. Η Κύπρος, έχασε την αξιοπιστία της. Μέσα σε συνθήκες παγκόσμιας ύφεσης της αγοράς ακινήτων, κινδυνεύει να υποστεί βαρύ οικονομικό πλήγμα λόγω του κακού ονόματος που δημιουργήθηκε από την απληστία, την ελλιπή εφαρμογή των νόμων και την αισχροκέρδεια. Οι προσπάθειες που έγιναν στο παρελθόν για εξυγίανση της αγοράς και απάβλυνση έστω και προσωρινά των προβλημάτων έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας απέδωσαν ελάχιστα. Επιβάλλεται να παρθούν αυστηρά και τολμηρά μέτρα για την εξυγίανση της αγοράς ακινήτων.

Πολεοδομική Ανασυγκρότηση

Το 2009 θα αποτελέσει σταθμό για την πολεοδομική ανάπτυξη της χώρας μας αφού μέσα σε αυτό το χρόνο κυρίως θα εξελιχθεί η διαδικασία τροποποίησης των Τοπικών Σχεδίων. Όπως τόνισε και ο υπουργός Εσωτερικών, για πρώτη φορά εφαρμόζονται δύο νέες πρωτοποριακές και εκσυγχρονιστικές διαδικασίες – οι δημόσιες ακροάσεις και οι μελέτες στρατηγικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων – για την καθιέρωση των οποίων το οικολογικό κίνημα έδωσε μάχες. Εξασφαλίζεται έτσι σε μεγαλύτερο βαθμό η διαφάνεια και η εναρμόνιση με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης ενώ αντιμετωπίζονται εν μέρει τα γνωστά φαινόμενα της διαπλοκής και του νεποτισμού. Αναμένουμε ότι στα πλαίσια αυτής της διαδικασίας θα τεθεί ένα τέρμα στην ασυδοσία της άναρχης ανάπτυξης (μεμονωμένη κατοικία, αδικαιολόγητη επέκταση πολεοδομικών ζωνών), θα υιοθετηθούν καινοτόμες διαδικασίες πολεοδομικής ανασυγκρότησης (αστικός αναδασμός, μεταφορά συντελεστή δόμησης, αξιοποίηση αδρανούσας γης) και θα αποκλειστούν φαινόμενα πολεοδομικής εκμετάλλευσης (οι δήθεν «ειδικές αναπτύξεις» ή «ενιαίες αναπτύξεις»).

Περιβαλλοντικές δαπάνες

Τέλος το Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών τονίζει την έντονη δυσαρέσκεια του γιατί και πάλι οι περιβαλλοντικές δαπάνες αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό των συνολικών δαπανών του προϋπολογισμού (2,06% των προϋπολογισμών).

Αν μετά απ’ όλα τούτα με ρωτήσετε τί θα ζητούσα από ένα κρατικό προϋπολογισμό θα έλεγα:

Ως Οικολόγοι θέλουμε περισσότερους βρεφοκομικούς σταθμούς και λιγότερα χιλιόμετρα αυτοκινητόδρομων.

Θέλουμε περισσότερη οικονομική στήριξη στους συνταξιούχους και στις μονογονοϊκές, τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες και λιγότερη στήριξη στους developers και τους εργολάβους.

Θέλουμε περισσότερες δαπάνες στην Παιδεία και την Υγεία και λιγότερες πιστώσεις στις εταιρείες του χρηματιστηρίου.

Θέλουμε περισσότερο αγορανομικό έλεγχο των βασικών προϊόντων, ασφάλεια τροφίμων και καταπολέμηση της αισχροκέρδειας αντί να αναζητούνται μέθοδοι εφαρμογής του υγιούς – τάχα – ανταγωνισμού.

Θέλουμε κίνητρα για την εργοδότηση των αναπήρων, των νέων επιστημόνων, των γυναικών και των καλλιτεχνών και λιγότερα κίνητρα για να κτιστούν νέες επαύλεις γύρω από τα γήπεδα γκολφ, γύρω από τον Ακάμα ή όπου καπνίσει στον κάθε developer.

Αυτά θέλουμε, και είναι και λίγα.

Κυρίες και κύριοι,

Συνηθίζεται μέρος της ομιλίας των πολιτικών αρχηγών επί των προϋπολογισμών του κράτους να αφιερώνεται στο Κυπριακό.

Εγώ – φέτος – θα αποφύγω τα πολλά λόγια. Θα πω μόνο τούτου: Εύχομαι σε όσους γέμισαν με ψεύτικες ελπίδες το Κυπριακό λαό, όσους φόρτωσαν το αδιέξοδο στον εκλιπόντα Τάσσο Παπαδόπουλο, όσους πίστεψαν πως το καταπιεστικό – για τους ίδιους τους γνησίους Τουρκοκύπριους – κατοχικό καθεστώς, μπορεί να δεχθεί μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, όπου Έλληνες, Τούρκοι και όλες οι άλλες εθνικότητες και φυλές θα ζουν σε κράτος δικαίου και κοινωνικής δικαιοσύνης χωρίς ξένους στρατούς, εγγυήσεις, βάσεις και εποίκους, με πλήρη σεβασμό όλων των πολιτικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, λέω εύχομαι όπως έλεγε ο δολοφονημένος ποιητής, «τελοσπάντων σ’ όλους εκείνους κι αυτούς», «Καλή Επιτυχία» το 2009 στο δύσκολο αυτό έργο.

Είμαστε, πρέπει να είμαστε, είμαστε υποχρεωμένοι να είμαστε σ’ αυτήν την προσπάθεια, ενωμένοι.