Η καθημερινότητα της κατοχής

Ένα από τα επιχειρήματα που ακούμε τελευταία για να αντιμετωπιστούν οι λογικές ανησυχίες των απλών ανθρώπων για την εν προετοιμασία συμφωνία για το Κυπριακό, είναι ότι δεν θα επηρεαστεί η καθημερινότητα των ανθρώπων.

Το επιχείρημα είναι – κατά την άποψη μου – πέρα για πέρα, ατυχές. 

Πρώτον, διότι υποτίθεται ότι με τη λύση επιδιώκεται ακριβώς να ανατραπούν τα καθημερινά κατοχικά δεδομένα. Θέλουμε να ξυπνάμε το πρωί και να μην βλέπουμε στο βουνό απέναντι την τεράστια σημαία του ψευδοκράτους. Ούτε να δεσπόζει το φωτισμένο με αναβοσβήνοντα λαμπιόνια το κατοχικό αξιοθέατο, στους νυκτερινούς περιπάτους μας που τελειώνουν με ένα σουβλάκι στον Ορφέα στην παλιά Λευκωσία. Θέλουμε να μπορούμε να μην έχουμε το φόβο ότι κάτι θα πάει στραβά και θα αρχίσουν πάλι φασαρίες. Θέλουμε να ταξιδεύουμε για ψάρι στο λιμανάκι της Κερύνειας κα να μη νιώθουμε ότι είμαστε σε μια ξένη χώρα. Ο κατάλογος των καθημερινών μας «μικρών πραγμάτων» που προσδοκούμε να αλλάξουν με τη λύση είναι ατέλειωτος.

Μπορώ να περιγράφω για ώρες, πράγματα της καθημερινότητας μας που θέλουμε να αλλάξουν με τη λύση. Χιλιάδες Έλληνες και Τούρκοι κάτοικοι της Κύπρου συμμερίζονται αυτό το όραμα, είμαι σίγουρος. Είμαστε χιλιάδες που στην καθημερινή μας ζωή, νιώθουμε βαριά τη σκιά (ή τη θηλιά) της κατοχής. Θέλουμε συμφωνία και λύση στο Κυπριακό για να αλλάξει η καθημερινότητα μας, να γίνει καλύτερη, πιο ανθρώπινη και πιο αξιοπρεπής.

Αυτό είναι ένας σοβαρός λόγος που το επιχείρημα ότι «δεν θα αλλάξει τίποτα με τη λύση στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων», είναι εντελώς ατυχές.

Αλλά είναι και λάθος. Λάθος γιατί η καθημερινή ζωή των ανθρώπων επηρεάζεται από τις αποφάσεις ακόμα και των πιο απομακρυσμένων δωμάτων της εξουσίας. Έχουμε πικρή εμπειρία γι’ αυτό. Για παράδειγμα όλοι ξέρουμε ότι επειδή ένας Πρόεδρος και οι συνεργάτες του, καθυστέρησαν να πάρουν κάποια απόφαση για ένα επουσιώδες – όπως φαινόταν – θέμα, κάποιο πρωινό του Ιούλη, το πρόβλημα εξερράγη και στοίχησε τη ζωή 13 ανθρώπων, τραυμάτισαν δεκάδες, καταστράφηκε η ενεργειακή υποδομή της χώρας και υπέστηκε η οικονομία ένα βαρύ πλήγμα σε μια δύσκολη της ώρα.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι μόνο ένας μεγάλος ψεύτης μπορεί να ισχυριστεί και ένας μεγάλος αφελής να πιστέψει, ότι οι αποφάσεις της Κυβέρνησης μιας χώρας (αλλά και οι μη αποφάσεις) δεν επηρεάζουν την καθημερινή ζωή του κάθε πολίτη. Εάν η διακυβέρνηση της χώρας μετά τη λύση δεν είναι αποτελεσματική, ευέλικτη και ορθολογική αλλά θα συναντά συνεχή γραφειοκρατικά εμπόδια, καθυστερήσεις και κωλύματα, τότε βεβαίως και θα επηρεαστεί η ζωή του καθενός από εμάς.

Ας μην καλλιεργούν λοιπόν κάποιοι – για να καλύψουν τα λάθη τους και να παραπλανήσουν – την εντύπωση ότι η καθημερινότητα του κάθε πολίτη δεν θα επηρεαστεί από τη μορφή και τα δεδομένα της οποιασδήποτε λύσης. 

Ακόμα και οι πιο ασήμαντες – εκ πρώτης όψεως – λεπτομέρειες της συμφωνίας μπορεί να αποβούν μοιραίες για την προσωπική ζωή πολλών Κυπρίων (Ελλήνων, Τούρκων ή άλλων). Το περίεργο είναι ότι μπορεί να μην είναι μοιραίες αυτές οι λεπτομέρειες για τη συμφωνία, αλλά να είναι για τους πολίτες. Γι’ ακόμη μια φορά θα πούμε ίσως το γνωστό: «Η εγχείρηση επέτυχε, αλλά ο ασθενής απέθανε».