Η Μαρία της Παλαιστίνης

Πριν λίγες μέρες γνώρισα μία πολύ ενδιαφέρουσα γυναίκα. Για λόγους ευνόητους ας την ονομάσουμε Μαρία. Είναι Ελληνίδα της Αμερικής. Γεννήθηκε δηλαδή στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής από Έλληνες γονείς. Τα ελληνικά της είναι πολύ λίγα, όσα  για να θυμίζει ότι «την γλώσσα μου έδωσαν ελληνική», και να τονίζει την εθνική της καταγωγή. Παντρεύτηκε στην Αμερική με ένα Παλαιστίνιο χριστιανό και πήγαν στην Δυτική Όχθη μετά τη συμφωνία του Όσλο, γεμάτοι όνειρα για ειρήνη και πρόοδο. Πίστεψαν ότι η συμφωνία μεταξύ Ισραήλ – Παλαιστίνης θα έδινε τέλος στην μακροχρόνια διένεξη και θα άνοιγε την πόρτα στο μέλλον. Πήραν λοιπόν οι δύο νέοι τα όνειρα και τις ελπίδες τους και μετοίκησαν στην Παλαιστίνη της δεκαετίας του 1990, επένδυσαν σε μία πρωτοπόρο βιοτεχνία (δεν δίνω λεπτομέρειες για ευνόητους λόγους) και περίμεναν ότι η ζωή θα πάρει το δρόμο της ειρήνης και της προόδου. Κάπως έτσι - φαντάζονται κάποιοι ότι θα γίνει σε μια «επανενωμένη Κύπρο» - όπως συνηθίζουν κάποιοι να λένε την κατάσταση που θα προκύψει μετά τη συμφωνία για ένα διζωνικό δικοινοτικό new state of affairs ή ένα νέο συνεταιριστικό κράτος. 

Όμως η ιστορία είναι αμείλικτη. Το Ισραήλ για παράδειγμα συνέχισε την πολιτική του εθνικού ξεκαθαρίσματος στη Δυτική Όχθη παρά τη συμφωνία του Όσλο για την ειρήνη. Συνεχίστηκε το κτίσιμο συνοικισμών εποίκων. Συνεχίστηκαν τα καταπιεστικά μέτρα, το τοίχος, τα οδοφράγματα. Η υπογραφή της συμφωνίας δε έφερε λύση για τους Παλαιστίνιους. Κάποιοι απ’ αυτούς πήραν θέσεις εξουσίας, κερδοσκοπούν, κερδίζουν στην πλάτη των εκατομμυρίων Παλαιστίνιων που δεινοπαθούν. Όσο ζούσε ο Αραφάτ, η διαφθορά και η διαπλοκή των αξιωματούχων της Παλαιστινιακής αρχής κρυβόταν στη σκιά της εμβληματικής του φυσιογνωμίας. Με το θάνατό του (για τον οποίο λέγονται πολλά) οι Παλαιστίνιοι (ή κάποιοι από αυτούς) αποφάσισαν ότι δεν υπάρχει ελπίδα με ειρηνικά μέσα να αντιμετωπίσουν την καταπίεση, το απαρτχάιντ και την τυραννία του κράτους του Ισραήλ. Στράφηκαν λοιπόν στους εξτρεμιστές της Hamas.

Η Μαρία είναι χριστιανή. Είναι μία δυτική φιλελεύθερη και δεν συμφωνεί καθόλου με την ιδεολογία της Hamas. Έχει αμερικάνικο διαβατήριο. Όμως διαφωνεί μαζί μου όταν αποκαλώ τους άντρες της Hamas, «τρομοκράτες». «Όταν σε έχουν σε ένα κλουβί, πεινασμένο, διψασμένο χωρίς φάρμακα και μόρφωση τι άλλο μπορείς να κάνεις από το να γρατσουνίσεις τα κάγκελα της φυλακής σου», λέει. Είναι η καταπίεση και η τυραννία που γεννά τις έτσι και αλλιώς αδύναμες αντιδράσεις της Hamas.  Και έτσι είναι η αλήθεια. Οι περίφημες ρουκέτες της Hamas που απειλούν τάχα το Ισραήλ δεν προκάλεσαν σχεδόν κανένα θύμα ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό του Ισραήλ. Οι νεκροί του Ισραήλ προήλθαν από την επίθεση  που οι ίδιοι έκαναν στη Γάζα. Οι ηγέτες του Ισραήλ όχι μόνο ευθύνονται για το φόνο χιλιάδων αθώων Παλαιστίνιων αλλά και το θάνατο των δικών τους παιδιών που τους έριξαν ασκόπως σε μάχη άδικη. 

Η Μαρία έφυγε για την Αμερική να βρει βοήθεια για τραυματισμένους χριστιανούς της Γάζας. Και εγώ έμεινα με την πικρή γνώση μίας αδικίας για την οποία λίγο πολύ όλοι είμαστε συνένοχοι. Αλλά και με τις βασανιστικές σκέψεις του μέλλοντος του δικού μου λαού, που μπορεί κάλλιστα να βρεθεί στην ίδια δυσάρεστη θέση στα πλαίσια μίας συμφωνίας που φαινομενικά θα οδηγεί στη λύση αλλά στην πράξη θα μας οδηγήσει σε νέες αιματηρές περιπέτειες. Αυτές οι σκέψεις ίσως να είναι χρήσιμες καθώς καταφθάνει από το Όσλο ο νέος ειδικός αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, ο κ. Εσπάν Μπαχτ Άιντα.

Σημείωση: η συμφωνία του Όσλο συνομολογήθηκε μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων το 1993, και είχε ως σκοπό την έναρξη ειρηνευτικών διαδικασιών για μόνιμη και διαρκή ειρήνη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης.