ΠΟΤΕ ΘΑ ΒΡΕΞΕΙ;

Από την δεκαετία το ‘90 μια μελέτη της Διεθνούς Τράπεζας είχε καταγράψει τα προβλήματα διαχείρισης των υδατικών πόρων της Κύπρου. Εντοπίστηκαν – τότε – τα πολλά ελλείμματα της ακολουθούμενης υδατικής πολιτικής. Η μελέτη όμως περιείχε και προτάσεις για μια σειρά μέτρων και μια ολοκληρωμένη και αειφόρο υδατική στρατηγική. Δυστυχώς οι περισσότερες εισηγήσεις της μελέτης αγνοήθηκαν από τις εκάστοτε κυβερνήσεις.

Άλλωστε οι άξονες δράσεις και οι στόχοι μιας σύγχρονης υδατικής πολιτικής είναι καταγραμμένοι με σαφήνεια στην Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα 2000/60/ΕΚ στην οποία ενδεικτικά αναφέρεται ότι το νερό δεν είναι εμπορικό προϊόν όπως όλα τα άλλα αλλά αποτελεί κληρονομιά που πρέπει να προστατεύεται και να τυγχάνει κατάλληλης μεταχείρισης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μας καλεί να αναζητήσουμε τη λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας πρώτα στη σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων και μετά στη χρηματοδότηση νέων υποδομών υδροδότησης (π.χ. αφαλάτωση). Οι Οικολόγοι ζητούν επίμονα την εφαρμογή αυτής της αρχής. Επιμένουμε να αντιμετωπίζουμε κριτικά την πανάκεια της αφαλάτωσης και ζητούμε ορθή διαχείριση.

Εμείς ως Οικολόγοι διαχρονικά έχουμε προτείνει λύσεις μέσα στα πλαίσια αυτής της μελέτης που αν είχαν εφαρμοστεί προ καιρού δεν θα μας έφερναν στην ανάγκη τώρα για άμεση εγκατάσταση σταθμών αφαλάτωσης και τη μεταφορά νερού με δεξαμενόπλοια από το εξωτερικό. Οι λύσεις στις οποίες σήμερα προστρέχει η Κύπρος είναι πανάκριβες τόσο οικονομικά όσο και περιβαλλοντικά. Έγιναν «αναγκαίες», λόγω έλλειψης διαχρονικής πολιτικής και κυρίως λόγω έλλειψης πραγματικής πολιτικής βούλησης. Από την άλλη οι πολίτες, οι αγρότες αλλά και ουσιώδεις υπηρεσίες καλούνται να υποστούν αμφίβολης αποτελεσματικότητας, αλλά και οδυνηρές, περικοπές νερού.

Είναι ανάγκη λοιπόν να υπενθυμίζουμε τι είχαμε ως Οικολόγοι προτείνει και ζητούμε εκ νέου από την κυβέρνηση να δώσει προτεραιότητα στην υιοθέτηση των εξής εισηγήσεων:
1. Σύσταση Ενιαίου Φορέα Υδάτων
2. Εκσυγχρονισμό του δικτύου υδατοπρομήθειας
3. Εκσυγχρονισμός συστημάτων άρδευσης
4. Επιτάχυνση της δημιουργίας των βιολογικών σταθμών επεξεργασίας λυμάτων και χρησιμοποίηση του νερού στην άρδευση.
5. Επανεξέταση των ειδών που καλλιεργούμε και των αναγκών τους σε νερό.
6. Άμεση παγοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης γηπέδων γκολφ
7. Επανεξέτασης της παραχώρησης αδειών οικοδομής από πολεοδομικές αρχές για τη δημιουργία πισίνων.
8. Προστασία από τα κτηνοτροφικά λύματα, λιπάσματα και φυτοφάρμακα.
9. Αναθεώρηση της ισχύουσας τιμολόγησης του νερού
10. Επεξεργασία των «γκρίζων» οικιακών λυμάτων (δηλ. του νερού που χρησιμοποιούμε στους νιπτήρες, στα πλυντήρια και στα μπάνια μας) από οικίες και επιχειρήσεις.
11. Επιδότηση 100% της εγκατάστασης σε πολυκατοικίες και άλλες αναπτύξεις συστημάτων ανακύκλωσης νερού για νέα χρήση.
12. Καθορισμός ποσοτικής οροφής στις ποσότητες νερού που αντλούνται από διατρήσεις και στην κατανάλωση ανά άτομο (quota). Η όποια υπέρβαση από την καθορισμένη ποσότητα να τιμολογείται ακριβότατα.
13. Να υιοθετηθούν υποχρεωτικοί κανονισμοί εγκατάστασης συστημάτων εξοικονόμησης νερού στα είδη υγιεινής των σπιτιών και ιδιαίτερα των κοινόχρηστων χώρων.

Τα πιο πάνω μέτρα οδηγούν σε εξοικονόμηση της τάξης του 40% γεγονός που καθιστά την ανάγκη περαιτέρω αφαλάτωσης σχεδόν αχρείαστη. Στόχος πρέπει να είναι η μείωση της απόλυτης εξάρτησης της ύδρευσης από τις καιρικές συνθήκες αλλά και από την αφαλάτωση για την οποία πρέπει να αναζητηθούν πιο φιλικές προς το περιβάλλον ενεργειακές λύσεις και η άρδευση της γεωργικής παραγωγής από επεξεργασμένα λύματα.

Όταν αποφασίσουμε στα σοβαρά ως πολιτεία και ως πολίτες να λάβουμε μέτρα αντιμετώπισης του υδατικού ενταγμένα μέσα σε ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό τότε θα έχουμε επιτύχει την επίλυση του προβλήματος. Η λύση δεν είναι η απρόσκοπτη παραγωγή και η απεριόριστη διάθεση μέσω των αφαλατώσεων επειδή είμαστε νησί. Η λύση είναι η λελογισμένη χρήση, η ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση. Πρέπει να ισχύει ο ίδιος οικολογικός κανόνας που ισχύει για όλους τους φυσικούς πόρους.

Ο ουρανός μπορεί κάποτε να βρέξει. Η θάλασσα θα είναι πάντα εκεί για να αφαλατώνεται. Στα αφαλατωμένα μυαλά των αρμοδίων πότε θα βρέξει λίγη σωφροσύνη, λίγη προνοητικότητα και ολίγον – έστω – όραμα;

Γιώργος Περδίκης
Βουλευτής και Γενικός Γραμματέας
Κίνημα Οικολόγων Περιβαλλοντιστών