Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2008

Οι Πράσινοι ως φάρμακο κατά του καπιταλισμού

Πολύ ενδιαφέρον το άρθρο του συνεργάτη στον Κυριακάτικο ΠΟΛΙΤΗ (24 Αυγούστου) κ. Νικόλα Δευτερά για τη στάση των Πρασίνων έναντι του καπιταλισμού. Δεν επιθυμώ να σχολιάσω το σύνολο των απόψεών του, από σεβασμό στην όποια άλλη άποψη. Ούτε με ενοχλεί αυτή η άποψη. Μπορεί να νομίζει ο οποιοσδήποτε ότι η ιδεολογία της Πολιτικής Οικολογίας (Πράσινη Ιδεολογία) δεν στοχεύει στην ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά στη θεραπεία του, ώστε "το σύστημα να συνεχίσει". Ακόμα, δικαίωμα είναι του οποιουδήποτε να εντάσσει στη δική του αντίληψη ή ερμηνεία των πραγμάτων, τη θέση άλλων, ακόμα και όταν δεν τη γνωρίζει καλά ή την αγνοεί ("έτσι είναι αν έτσι νομίζετε" εικονογραφεί θεατρικά ο Λουίτζι Πιραντέλλο). Θα απαντήσω μόνο ότι μας αφορά ως Οικολόγους της Κύπρου (αφού ο ίδιος ο κ. Δευτεράς μας κάνει την τιμή να μας περιλάβει στους προβληματισμούς του). Δεν θα επιχειρήσω, όπως είπα, να ανατάξω θεωρητικά επιχειρήματα για να αποκρούσω το ιδεολόγημα που κατασκεύασε στο άρθρο του ο κ. Δευτεράς. Στέκομαι μόνο στο χειροπιαστό επιχείρημα επί του οποίου στηρίζει την εγκυρότητα του ιδεολογικού του κατασκευάσματος και το οποίο χρησιμοποιεί ως απόδειξη των συλλογισμών του. Βασισμένος στο έργου του Σ. Ζίζεκ (ομολογώ ότι δεν γνωρίζω το συγκεκριμένο) ο κ. Δευτεράς διατείνεται ότι η ανακύκλωση των σκουπιδιών απλά εξαφανίζει το "αηδιαστικό υπόλοιπο" της κατανάλωσης αγαθών, την οποία αποκαλεί "ο δομικός λίθος του σύγχρονου καπιταλισμού". Άρα, οι Οικολόγοι, υποστηρίζοντας την ανακύκλωση διευκολύνουν το σύστημα, αφού το ωραιοποιούν και το εξευγενίζουν. Μόνο ένας αδιάβαστος περί των θέσεων των Οικολόγων (κι όχι μόνο των Κυπρίων) - για να μην πω κακοπροαίρετος διερμηνέας - θα μπορούσε να χρεώσει τη θέση αυτή στο Οικολογικό Κίνημα. Οι Οικολόγοι (και μάλιστα από τους λιγότερο πολιτικά συνειδητοποιημένους μέχρι τους Πράσινους), για την αντιμετώπιση του προβλήματος της διαχείρισης των σκουπιδιών προτείνουν πρώτα και κύρια τη μείωση της κατανάλωσης. Ακόμα και στα παιδιά των δημοτικών σχολείων όταν μιλούμε οι Οικολόγοι, διδάσκουμε ότι η Οικολογία και η Οικονομία (με την έννοια της εξοικονόμησης πόρων και της μείωσης της κατανάλωσης) είναι λέξεις συνώνυμες και έννοιες ταυτισμένες (οι δάσκαλοι μάς κοιτούν περίεργα, αλλά...). Από πολύ παλιά ακόμα και πριν το οργανωμένο πολιτικό Κίνημα Πρασίνων (αρχές δεκαετίας '50) λέγαμε το γνωστό moto των τριών "R", ήτοι "REDUCE, REUSE, RECYCLE". Με την απαραίτητη υπογράμμιση ότι πρώτα μειώνουμε την κατανάλωση (Reduce), ύστερα δίνουμε χρόνο ζωής στα προϊόντα με σωστή και συνετή χρήση ή με την επαναχρησιμοποίηση (reuse) και τέλος - τέλος έρχεται η ανακύκλωση (recycle). Μέγα, λοιπόν, το σφάλμα του αρθρογράφου του ΠΟΛΙΤΗ. Ίσως μάλιστα να είναι και λάθος το ιδεολόγημά του. Ίσως η Πράσινη Ιδεολογία να μην είναι το φάρμακο που θα "γιάννει" (ή θεραπεύσει) τον καπιταλισμό, αλλά το φάρμακο που θα τον καταπολεμήσει. Θυμάμαι κάποτε στη Θεσσαλονίκη που λέγαμε ένα άλλο οικολογικό ρητό: "Η κοινωνία της ρύπανσης δεν καθαρίζεται, ανατρέπεται". Ποιος ξέρει; Ίσως εκεί που απέτυχε οικτρά ο κομουνισμός (δίνοντας τη σοσιαλδημοκρατική θεραπεία στον καπιταλισμό) να πετύχουν (μάλλον χωρίς να το θέλουν) αυτοί οι "παρδαλοί" Πράσινοι. Ίνα πληρωθεί το ρηθέν από τον Κροπότκιν: "Ο κόσμος θα γίνει καλύτερος όταν πάρουν την εξουσία αυτοί που δεν τη θέλουν".

Δεν υπάρχουν σχόλια: